De kern van Aikido als krijgskunst
Aikido is een Japanse krijgskunst die is ontwikkeld door Morihei Ueshiba (1883-1969). Zij benadrukt harmonie in plaats van strijd in het omgaan met agressie of conflicten. Dit betekent dat in een situatie van fysieke, verbale of emotionele agressie niet een positie van weerstand of strijd wordt gekozen, maar één van integratie met de kracht van de agressor. Op die manier wordt deze kracht eigen gemaakt zodat je deze kunt leiden en vervolgens de agressieve energie kunt neutraliseren. Aikido is met andere woorden een krijgskunst waarbij het niet gaat om het standaard “winnen of verliezen” en die alternatieven biedt om met een conflict om te gaan.
Harmonische oplossingen
Het ideaal van een harmonische oplossing in een conflictsituatie is niet slechts een filosofie. Het gaat erom dat deze werkelijkheid wordt in de opstelling en acties van de Aikido-beoefenaar, ook en met name wanneer deze onder druk moeten worden uitgevoerd. Met behulp van fysieke training en oefening in confronterende situaties leert men geleidelijk aan de gebruikelijke reactie van verdediging, blokkering en worsteling te laten gaan om vervolgens in plaats daarvan de kracht van het open en onbeschermd zijn te ervaren, hoe paradoxaal en onzinnig dat aanvankelijk ook lijkt.
Open en vrij voelen
Het open staan biedt een betere uitgangspositie om na te gaan wat de werkelijkheid van een bepaalde situatie is en door het vrij blijven van angstige verdedigingshoudingen is men in staat om met grotere flexibiliteit en vrijheid te reageren. Verstarring of stijfheid is, vergeleken met openheid en flexibiliteit, geen functionele strategie van conflictbeheersing en draagt niet bij aan weerbaarheid.
In Aikido worden geest en lichaam als onlosmakelijke aspecten van het geheel beschouwd. Angst en stress manifesteert zich in het lichaam als stijfheid en verlies van evenwicht en daardoor van vrijheid om te bewegen. De ervaring van weerstand en strijd in de beoefening van Aikido toont waar blokkades zitten. Door daaraan te werken kan men zich meer open en vrij gaan voelen.
Mensen worden zacht en soepel geboren;
eenmaal dood, zijn zij stijf en hard.
Planten worden teder en buigzaam geboren;
eenmaal dood zijn ze broos en stijf.
Aldus, wie stijf en onbuigbaar is,
is een discipel van de dood.
Wie zacht en buigzaam is,
is een discipel van het leven.
Het harde en stijve zal worden gebroken.
Het zachte en soepele zal zegevieren.
Tao te Ching. Hoofdstuk 76.
Scholen en stijlen van Aikido
De stichter van Aikido, Morihei Ueshiba (ook bekend als O Sensei), ontwikkelde zijn krijgskunst in de loop van een lang leven van oefening en ervaring en ging door vele fasen van ontwikkeling en rijping. O Sensei had veel studenten in de verschillende perioden van de ontwikkeling van zijn kunst die vervolgens vertrokken om hun eigen scholen op te richten, met hun eigen filosofische interpretaties en didactische benaderingen. Tegenwoordig is er een overvloed van verschillende scholen van Aikido, van de zeer 'harde' fysiek georiënteerde stijlen met de nadruk op gevecht, tot de 'zachtere', meer op gezondheid en oefening georiënteerde benaderingen. Deze sterke evolutie en brede verspreiding van Aikido over de hele wereld, ver van zijn oorsprong, toont de rijke erfenis en het potentieel van deze krijgskunst.
Takemusu Aikido
De stijl, of de lijn van Aikido, die in deze school wordt onderwezen staat bekend als Takemusu Aikido en is een traditionele vorm van Aikido die van O Sensei aan de wijlen Morihiro Saito Sensei (1928 -2002) werd doorgegeven. Hij was meer dan 23 jaar een persoonlijke discipel van O Sensei en nam zijn dojo in Iwama, Japan, na zijn dood over. Saito Sensei beschouwde het als zijn plicht om de originele technieken van O Sensei in een zo zuiver mogelijke vorm te behouden en door te geven.
Takemusu Aikido onderscheidt zich van andere scholen en stijlen van Aikido door drie kenmerken:
- Nadruk op het oefenen van de grondbeginselen en een duidelijk onderscheid tussen basis en geavanceerdere niveaus van praktijk en techniek;
- De integratie van het oefenen met de lege hand en met wapens (houten zwaard, stok en mes);
- Aikido als krijgskunst (Budo).